Giới thiệu ngôn ngữ lập trình Python

1. Python là gì?

• Python là ngôn ngữ lập trình bậc cao, đa mục đích, ra đời năm 1991 bởi Guido van Rossum.

• Đặc điểm nổi bật:

  • Cú pháp đơn giản, dễ đọc, dễ học (phù hợp cho người mới).

  • Đa nền tảng (Windows, macOS, Linux).

  • Hỗ trợ nhiều mô hình lập trình (OOP, functional, procedural).

  • Hệ sinh thái thư viện phong phú (hơn 300,000 package trên PyPI).

2. Cài đặt Python

Cách cài đặt

1. Tải từ trang chủ: https://www.python.org/downloads/ (chọn bản Python 3.10+).

2. Kiểm tra phiên bản sau khi cài đặt:

   python --version   # Kiểm tra phiên bản Python
   pip --version     # Kiểm tra công cụ quản lý thư viện pip

Chạy Python

• Chạy trực tiếp từ terminal:

  python
  >>> print("Hello, Python!")

• Chạy file .py:

  # hello.py
  print("Hello, Python!")

  python hello.py

3. Cách sử dụng Python cơ bản

a. Biến & Kiểu dữ liệu

# Khai báo biến
name = "Alice"       # Chuỗi
age = 25             # Số nguyên
height = 1.75        # Số thực
is_student = True    # Boolean

# Kiểu dữ liệu phức tạp
fruits = ["apple", "banana", "orange"]  # List
person = {"name": "Bob", "age": 30}     # Dictionary

b. Cấu trúc điều khiển

# If-else
if age >= 18:
    print("Bạn đã trưởng thành")
else:
    print("Bạn là trẻ em")

# Vòng lặp
for fruit in fruits:
    print(fruit)

count = 0
while count < 5:
    print(count)
    count += 1

c. Hàm (Function)

def greet(name):
    return f"Xin chào, {name}!"

print(greet("Alice"))  # Output: Xin chào, Alice!

d. Đọc/Ghi file

# Ghi file
with open("data.txt", "w", encoding="utf-8") as f:
    f.write("Hello, Python!")

# Đọc file
with open("data.txt", "r", encoding="utf-8") as f:
    content = f.read()
    print(content)

4. Ứng dụng của Python

a. Phát triển Web (Backend)

• Frameworks:

  • Django (full-featured, phù hợp cho dự án lớn).

  • Flask (micro-framework, nhẹ và linh hoạt).

  • FastAPI (hiệu suất cao, phù hợp cho API).

b. Khoa học dữ liệu & AI/ML

• Thư viện phân tích dữ liệu:

  • Pandas (xử lý dữ liệu dạng bảng).

  • NumPy (tính toán số học hiệu năng cao).

• Machine Learning:

  • Scikit-learn (ML cơ bản).

  • TensorFlow/PyTorch (Deep Learning).

c. Tự động hóa (Automation)

• Scripting (tự động hóa tác vụ lặp lại).

• Web Scraping (BeautifulSoup, Scrapy).

d. Phát triển Game

• Pygame (thư viện làm game 2D đơn giản).

e. Ứng dụng Desktop

• Tkinter (GUI cơ bản).

• PyQt/PySide (GUI chuyên nghiệp).

f. DevOps & Cloud

• Tự động hóa triển khai (Ansible, Docker SDK).

• Serverless Functions (AWS Lambda, Google Cloud Functions).

5. Ưu & Nhược điểm của Python

6. Tài liệu học Python

• Trang chủ: https://www.python.org

• Khóa học miễn phí:

  • Python Tutorial – W3Schools

  • CS50P (Harvard)

• Sách:

  • “Python Crash Course” (Eric Matthes).

  • “Fluent Python” (Luciano Ramalho).

Kết luận

Python là ngôn ngữ lý tưởng cho người mới, data scientists, backend developers và automation engineers. Với cú pháp đơn giản và thư viện phong phú, Python tiếp tục dẫn đầu trong các ngôn ngữ phổ biến nhất thế giới (theo Stack Overflow, TIOBE).

Bạn quan tâm ứng dụng cụ thể nào của Python?

• Web development (Django/Flask)?

• Data Science (Pandas/NumPy)?

• Automation scripting?